Häzirki wagtda biziň ýurdumyzyň milli fitnesi hem gyzgyn gözleg meýdanyna öwrüldi we fitnes maşklary bilen akyl saglygynyň arasyndaky gatnaşyklar hem giňden ünsi çekdi.Şeýle-de bolsa, biziň ýurdumyzyň bu ugurdaky gözlegleri ýaňy başlandy.Daşary ýurt teoriýalaryna we tejribelerine düşünmegiň, ykrar etmegiň we baha bermegiň ýoklugy sebäpli gözlegler giňden ýaýrandyr.Körlük we gaýtalanma bilen.
1. Fitnes maşklary akyl saglygyny ösdürýär
Beden saglygyny gowulandyrmagyň täsirli serişdesi hökmünde fitnes maşklary hökmany suratda akyl saglygyny ösdürer.Bu çaklamanyň synagy ilki bilen kliniki psihologiýadan gelýär.Käbir psihogen keselleri (meselem, aşgazan ýarasy, esasy gipertoniýa we ş.m.), bedenterbiýe maşklary bilen üsti ýetirilenden soň, diňe bir fiziki keselleri däl, eýsem psihologiki taraplary hem azaldýar.Möhüm gowulaşma gazanyldy.Häzirki wagtda bedenterbiýe maşklary arkaly akyl saglygyny ýokarlandyrmak boýunça geçirilen gözlegler käbir täze we gymmatly netijelere ýetdi, olary aşakdaky ýaly jemläp bolar:
2. Fitnes maşklary intellektual ösüşi ösdürip biler
Fitnes maşklary işjeň we işjeň işjeňlikdir.Bu amalyň dowamynda tejribeçi ünsüni tertipleşdirmeli we bilgeşleýin kabul etmeli (synlamaly), ýatda saklamaly, pikirlenmeli we göz öňüne getirmeli.Şonuň üçin bedenterbiýe maşklaryna yzygiderli gatnaşmak adam bedeniniň merkezi nerw ulgamyny gowulaşdyryp biler, beýni korteksiniň tolgunmasyny we inhibisiýasyny ýokarlandyryp biler we tolgunma we nerw ulgamynyň üýtgäp durýan öwrüliş prosesini güýçlendirip biler.Şeýlelik bilen beýniniň korteksiniň we nerw ulgamynyň deňagramlylygyny we takyklygyny ýokarlandyrmak, adamyň bedeniniň duýgurlyk ukybynyň ösmegine kömek etmek, beýniniň pikirleniş meňzeşliginiň çeýeligi, utgaşdyrylmagy we reaksiýa tizligi gowulaşyp we güýçlendirilip bilner.Fitnes maşklaryna yzygiderli gatnaşmak, adamlaryň giňişlige we herekete bolan garaýşyny ösdürip biler we partiýanyň eýeçiligini, agyrlyk güýjüni, degmegini we tizligini we beýikligini has takyklaşdyryp biler, şeýlelik bilen beýni öýjükleriniň işlemek ukybyny ýokarlandyryp biler.Sowet alymy MM Kordjowa 6 hepdede bäbekleri barlamak üçin kompýuter synagyndan peýdalandy.Netijeler köplenç bäbeklere sag barmaklaryň çeýelmegine we uzalmagyna kömek etmek, çaganyň beýnisiniň çep ýarym şaryndaky dil merkeziniň ýetişmegini çaltlaşdyryp biljekdigini görkezdi.Mundan başga-da, bedenterbiýe maşklary gündelik durmuşdaky myşsalaryň dartylmagyny we dartgynlygyny aýyryp, aladanyň derejesini peseldip, dartgynlylygyň içerki mehanizmini aýyryp we nerw ulgamynyň iş ukybyny ýokarlandyryp biler.
2.1 Fitnes maşklary, özüňe düşünmek we özüne bolan ynamy ýokarlandyryp biler
Aýry-aýry bedenterbiýe maşklarynyň dowamynda, mazmuny, kynçylygy we fitnesiň maksady sebäpli, fitnese gatnaşýan beýleki adamlar bilen aragatnaşyk hökmany suratda özlerini alyp barşyna, keşplerine we ş.m. baha berer we şahsyýetler başlangyç görkezerler bedenterbiýe maşklaryna gatnaşmak Adatça oňyn öz-özüňi kabul etmegi ösdürýär.Шул fitnes maşklarynda ulanylmaly.Rahatlyk we kanagat gözläň.Guan uqukiniň Fujian welaýatyndan tötänleýin saýlanan 205 orta mekdep okuwçysy barada geçiren gözleginde, bedenterbiýe bilen yzygiderli gatnaşýan okuwçylaryň görkezilendigi görkezildi
maşklar, fitnes maşklaryna ýygy-ýygydan gatnaşmaýan orta mekdep okuwçylaryndan has ýokary öz-özüne ynam döredýär.Bu, bedenterbiýe maşklarynyň özüne bolan ynamy ösdürmäge täsir edýändigini görkezýär.
2.2 Fitnes maşklary sosial gatnaşyklary artdyryp biler we şahsy gatnaşyklaryň döremegine we gowulaşmagyna amatlydyr.Sosial ykdysadyýetiň ösmegi we durmuş depgininiň çaltlaşmagy bilen.
Uly şäherlerde ýaşaýanlaryň köpüsinde dogry sosial baglanyşyk ýetmezçilik edýär we adamlaryň arasyndaky gatnaşyklar biperwaý bolýar.Şonuň üçin bedenterbiýe maşklary adamlar bilen gatnaşygy artdyrmagyň iň gowy usuly boldy.Fitnes maşklaryna gatnaşmak bilen adamlar birek-birege ýakynlyk duýgusyny döredip bilerler, şahsy durmuş gatnaşyklarynyň zerurlyklaryny kanagatlandyryp bilerler, adamlaryň durmuş durmuşyny baýlaşdyryp we ösdürip bilerler, bu adamlara iş we durmuş sebäpli ýüze çykýan kynçylyklary ýatdan çykarmaga we akyl stresini ýok etmäge kömek eder.Onalňyzlyk.Fitnes maşklarynda şuňa meňzeş dostlary tapyň.Netijede, şahsyýet gatnaşyklarynyň döremegine we gowulaşmagyna amatly şahsyýetlere psihologiki peýdalar getirýär.
2.3 Fitnes maşklary, stres täsirini azaldyp biler
Fitnes maşklary, adrenergiki reseptorlaryň sanyny we duýgurlygyny azaldyp bilýänligi sebäpli, stres täsirini azaldyp biler: Mundan başga-da, yzygiderli maşk etmek, ýürek urmasyny we gan basyşyny peseltmek arkaly belli bir stresleriň fiziologiki täsirini azaldyp biler.Kobasa (1985), bedenterbiýe maşklarynyň stres täsirini azaltmaga we dartgynlygy azaltmaga täsir edýändigini görkezdi, sebäbi fitnes maşklary adamlaryň islegini ýerine ýetirip we akyl berkligini ýokarlandyryp biler.Uzyn (1993) ýokary stresli käbir ululardan pyýada ýa-da ylgaw türgenleşigine gatnaşmagyny ýa-da stresiň öňüni alyş okuwlaryny talap etdi.Netijede, bu okuw usullarynyň haýsydyr birini alan dersleriň gözegçilik toparyndakylardan (ýagny hiç hili okuw usulyny almadyklardan) has gowudygy anyklandy.
dartgynly ýagdaýlar.
2.4 Fitnes maşklary ýadawlygy ýok edip biler.
Fatadawlyk, adamyň fiziki we psihologiki faktorlary bilen baglanyşykly giňişleýin alamatdyr.Haçan-da bir adam iş bilen meşgullananda ýa-da işiň talaplary adamyň ukybyndan ýokary bolsa, fiziki we psihologiki ýadawlyk çalt ýüze çykýar.Şeýle-de bolsa, gowy emosional ýagdaýy saklasaňyz we bedenterbiýe maşklary bilen meşgullanýan wagtyňyzda ortaça işjeňligi üpjün etseňiz, ýadawlyk peselip biler.Geçirilen gözlegler, fitnes maşklarynyň ýadawlygy azaldyp biljek iň ýokary çykyş we myşsanyň iň ýokary güýji ýaly fiziologiki funksiýalary gowulaşdyryp biljekdigini görkezdi.Şonuň üçin fitnes maşklary neýrasteniýany bejermekde aýratyn täsir edýär.
2.5 Fitnes maşklary akyl hassalygyny bejerip biler
Raýan (1983) tarapyndan geçirilen gözlegiň netijesine görä, 1750 psihologyň 60% -i fitnes maşklaryny aladany ýok etmek üçin bejergi hökmünde ulanmaly diýip hasaplaýarlar: 80% -i fitnes maşklarynyň depressiýany bejermegiň täsirli serişdesidigine ynanýarlar.Häzirlikçe, käbir akyl hassalyklarynyň sebäpleri we fitnes maşklarynyň akyl hassalyklaryny ýok etmäge kömek edýän esasy mehanizmi henizem düşnükli bolsa-da, psihoterapiýa usuly hökmünde fitnes maşklary daşary ýurtlarda meşhur bolup başlady.Bosser (1993) iki gezek bedenterbiýe maşklarynyň agyr depressiýaly hassahanalarda bejergi alýan täsirini derňedi.Hereket etmegiň bir usuly pyýada ýa-da ylgaw, beýleki ýol bolsa dynç alyş maşklary bilen bilelikde futbol, woleýall, gimnastika we beýleki fitnes maşklaryny oýnamakdyr.Netijeler, ylgaw toparyndaky näsaglaryň depressiýa we fiziki alamatlaryň ep-esli azalandygyny we öz-özüne hormat goýmak duýgusynyň we fiziki ýagdaýyň gowulaşandygyny habar berdi.Munuň tersine, garyşyk topardaky hassalar fiziki ýa-da psihologiki üýtgeşmeler barada habar bermediler.Ylgamak ýa-da pyýada ýaly aerobiki maşklaryň akyl saglygyna has amatlydygyny görmek bolýar.1992-nji ýylda Lafontaine we beýlekiler aerobika maşklary bilen 1985-nji ýyldan 1990-njy ýyla çenli aladanyň we depressiýanyň arasyndaky baglanyşygy seljerdiler (netijeler gaty berk synag gözegçiligi bilen) we netijeler aerobika maşklarynyň aladany we depressiýany azaldyp biljekdigini görkezdi;Uzak möhletli ýumşakdan orta aladada we depressiýada bejeriş täsiri bar;maşkdan öň maşk edýänleriň aladasy we depressiýasy näçe ýokary bolsa, bedenterbiýe maşklaryndan peýdanyň derejesi şonça-da köp bolar;bedenterbiýe maşklaryndan soň, ýürek-damar funksiýasy bolmasa-da, aladanyň we depressiýanyň ýokarlanmagy hem peselip biler.
3. Akyl saglygy bedenterbiýe üçin amatlydyr
Akyl saglygy köpden bäri adamlaryň ünsüni özüne çekýän fitnes maşklaryna amatlydyr.Günorta Kaliforniýa uniwersitetiniň lukmançylyk mekdebiniň doktory Herbert bir gezek şeýle synag geçirdi: nerw dartgynlygyndan we ukusyzlykdan ejir çekýän 30 garry adam üç topara bölündi: A topar 400 mg karbamat sedatiwlerini aldy.B topary derman kabul etmeýär, ýöne şatlyk bilen bedenterbiýe çärelerine gatnaşýar.C topar derman kabul etmedi, ýöne halamaýan käbir fitnes maşklaryna gatnaşmaga mejbur boldy.Netijeler, B toparyň täsiriniň iň oňat, aňsat bedenterbiýe maşklarynyň neşe serişdelerinden has gowudygyny görkezýär.C toparynyň täsiri, sedatiwleri kabul etmek ýaly gowy däl.Bu görkezýär: bedenterbiýe maşklarynda psihologiki faktorlar fitnes täsirlerine we lukmançylyk täsirlerine ep-esli täsir eder.Esasanam bäsdeşlik oýunlarynda oýunda psihologiki faktorlaryň ähmiýeti barha möhüm bolýar.Akyl saglygy bolan türgenler çalt jogap berýärler, ünsi jemleýärler, daş görnüşi, çalt we takyk, bu sport ukybynyň ýokary derejesine amatly;tersine, bäsdeşlik derejesiniň ýerine ýetirilmegine amatly däl.Şonuň üçin milli bedenterbiýe çärelerinde, fitnes maşklarynda sagdyn psihologiýany nädip saklamalydygy gaty möhümdir.
4. Netije
Fitnes maşklary akyl saglygy bilen ýakyndan baglanyşyklydyr.Biri-birine täsir edýärler we biri-birini çäklendirýärler.Şonuň üçin bedenterbiýe maşklarynda akyl saglygy bilen bedenterbiýe maşklarynyň arasyndaky özara täsir kanunyna düşünmelidiris, sagdyn maşklaryň täsirini üpjün etmek üçin sagdyn psihologiýany ulanmalydyrys;adamlaryň akyl ýagdaýyny sazlamak we akyl saglygyny ösdürmek üçin fitnes maşklaryny ulanyň.Milli bedenterbiýe maksatnamasynyň durmuşa geçirilmegine işjeň gatnaşyp bilmekleri üçin, bedenterbiýe maşklary bilen akyl saglygynyň arasyndaky baglanyşyk barada ähli adamlara habar beriň. .
Iş wagty: Iýun-28-2021